کتاب آسیب ناپذیر از ربات؛ آموزش عالی در عصر هوش مصنوعی، نوشته Joseph  E.Aoun، مترجم دکتر پرویز جبه دار مارالانی

مقدمه مترجم

پیشرفت­‌ها و نوآوری­‌های علمی شگفت‌آور دهه گذشته در زمینه‌های مختلف مهندسی به‌ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات، کامپیوتر، نرم‌افزار، هوش مصنوعی و رباتیک، اتوماسیون ماشین‌های قدرت گرفته از هوش مصنوعی (AI)، داده‌های حجیم و تحلیل آن‌ها، جهانی‌شدن، ایجاد شبکه‌های جهانی، محیط­‌های یادگیری باز و درس‌های انبوه آزاد برخط (MOOCs) برای سهولت یادگیری در نقاط مختلف جهان، و نیاز به یادگیری مادام­‌العمر برای تمام مهندسین ایجاب می‌­کند که یک بازنگری اساسی در برنامه‌های آموزشی رشته‌های مهندسی به‌عمل آید.

از سال 1388 که انجمن آموزش مهندسی ایران تأسیس شد، و اینجانب به عنوان اولین رئیس هیأت مدیره انتخاب شدم­، دغدغه ارتقاء کیفیت آموزش مهندسی در انجمن مطرح بوده است. اکنون که ده سال از تأسیس آن می­‌گذرد­، در راستای ارتقاء کیفیت آموزش مهندسی، موضوع‌­هایی مانند مهارت‌افزایی، استفاده از "تعامل همکارانه صنعت و دانشگاه" (co-op) برای افزایش مهارت‌های تجربی، بروزرسانی و آینده‌نگری برنامه‌های آموزش مهندسی مطرح شده است. این انجمن علاوه‌بر دغدغه‌های مربوط به موضوع‌های یادشده­، اعتقاد راسخی در ایجاد ارتباطات و برنامه‌­های میان-رشته‌ای به‌خصوص با علوم انسانی دارد. از این‌­رو مترجم این کتاب بر آن شد که ترجمه کتاب را از طریق این انجمن انتشار دهد. امید است که محتوای آن مورد توجه مسئولان و برنامه‌ریزان آموزش علوم انسانی و مهندسی کشور قرار گیرد و در طراحی شغل‌های آینده، که به مهارت‌ها و توانایی‌های شناختی مرتبه بالاتری نیاز خواهند داشت، به آموزش علوم انسانی مرتبط شوند.

در اینجا لازم است یادآوری شود که مترجم با داشتن بیش از پنجاه سال سابقه کار در امور تدریس، خدمات آموزشی، پژوهشی و مدیریتی برای دانشجویان رشته‌­های مهندسی به‌­ویژه مهندسی برق و کامپیوتر، همواره تلاش کرده است که موضوعات درسی، محتوای آن‌ها و برنامه‌­های آموزشی را به‌روز نگه­ دارد و دانشجویان را با توجه به نیاز‌های آینده علمی، صنعتی و مهندسی آموزش دهد.

در راستای هدف فوق ­الذکر، آقای دکتر کیومرث جعفر شقاقی، با سابقه دوستی 55 ساله و با اطلاع از علاقه و توجه خاصی که اینجانب به توسعه و پیشرفت برنامه‌های آموزش مهندسی با نگرش به آینده داشته‌ام، یک نسخه از اصل کتاب را در اختیار من گذاشت تا بیشتر در جریان نقش هوش‌مصنوعی در آینده آموزش مهندسی به‌­ویژه آموزش عالی قرار گیرم.

با مطالعه بخش‌هایی از این کتاب و آشنایی با نکات اساسی که می‌بایست در آینده آموزش عالی مد نظر قرار بگیرد و بخصوص توجه خاصی که در این کتاب به نقش علوم انسانی در امر آموزش مهندسی و تغییراتی که در علوم انسانی با توسعه هوش ماشینی و فناوری اطلاعات و داشتن ارتباطات نزدیک با رشته‌های مهندسی حاصل شده و خواهد شد و با تأکیدی که بر لزوم داشتن آموزش تجربی و مهارت‌­های عملی و برنامه‌های همکاری صنعت و دانشگاه در آن شده است، به ترجمه آن علاقه‌­مند شدم. لذا، با توجه به این که سال 1398 مقارن با تأسیس دهمین سالگرد انجمن آموزش مهندسی است، و نیز ترجمه این کتاب در راستای اهداف این انجمن است، انتشار آن توسط انجمن انجام می‌­شود. امید است مورد استفاده دانشگاهیان به‌ویژه اعضای هیأت علمی رشته‌های مهندسی و علوم انسانی قرار گیرد.